Ανυπόταχτοι Ντρέδες
«Οι Ντρέδες της Ορεινής Τριφυλίας στον Αγώνα για την Ελευθερία», Στην Πελοπόννησο οι Αρβανίτες κατοικούσαν στην Κορινθία, την Αργολίδα, στα βόρεια της Αρκαδίας και στα ανατολικά της Αχαΐας, στις πλαγιές του Ταϋγέτου και τη Μονεμβασιά, στα βουνά της Ηλείας, στην Καρύταινα, στην ορεινή Τριφυλία αλλά και στα χωριά της Πυλίας και της Κορώνης. Αρχικά, ζούσαν ανεξάρτητοι στους τόπους τους, σε μια στρατιωτική ομοσπονδία, ακολουθώντας δικούς τους νόμους και έθιμα. Η περιοχή της Τριφυλίας ήταν χωρισμένη σε τέσσερα τμήματα (κόλια):
- του Κάμπου με έδρα τη Φλεσιάδα, την Εράνη και την Κυπαρισσία,
- του Σουλιμά με έδρα το Άνω Δώριο και τον Αυλώνα,
- των Κοντοβουνίων με έδρα τον Αετό και την Τριπύλη και
- της Ζούρτσας-Άλβαινας (Φιγαλία).
Τα Σουλιμοχώρια βρίσκονται στη βορειοδυτική πλευρά της Μεσσηνίας, την ορεινή Τριφυλία στα νοτιοδυτικά του Τετραζίου όρους, σε μια φυσικά οχυρή, ορεινή έκταση, περίπου εκατόν είκοσι τετραγωνικών χιλιομέτρων. Τα χωριά αυτά είναι το Σουλιμά (Άνω Δώριο) από το αρβανίτικο Suli i madh (ψηλό Σούλι) και το Κάτω Σουλιμά (Δώριο), ο Άγιος Γεώργιος, το Ψάρι και το Άνω Ψάρι, το Ρίπεσι (Κεφαλόβρυση), τα Γουβαλάρια (Άγιος Πέτρος), η Κλέσουρα (Αμφιθέα), το Βλάκα (Χρυσοχώρι), το Λάπι (Ριζοχώρι), το Πιτσά (Σιτοχώρι), του Γκλιάτα (Ηλέκτρα), ο Χαλκιάς, η Αγριλιά, του Κούβελα, το Γκουρ Κατσούρι (Παλιοχώρι) και το Κατσούρα (Άνω Βασιλικό) που προήλθε από την μετακίνηση των κατοίκων του Γκουρ Κατσούρι μετά το 1860.
Τον 18ο αιώνα, στα Σουλιμοχώρια οι ένοπλοι αρβανιτόφωνοι πήραν το όνομα ντρέδες. Ντρες σημαίνει αντρειωμένος, παλικάρι, περήφανος, πολεμιστής και όλα αυτά μαζί. Ο όρος προέρχεται από το αρβανίτικο drejt που σημαίνει ίσιος ή ευθύς. Οι ντρέδες είχαν σοβαρή συμβολή στην έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης αλλά και στην άμυνα κατά την επέλαση του Ιμπραήμ.
Με το πέρασμα του χρόνου και την ενσωμάτωση των ντρέδων στον Αγώνα για την ανεξαρτησία, τα Σουλιμοχώρια έγιναν πηγή αγωνιστών. Όπως συνέβη στη Μάνη έτσι και στα Σουλιμοχώρια, οι ντρέδες από το 1780 μέχρι το 1821 αυτοδιοικούνταν.
Οι ντρέδες ενσωματώθηκαν στον κοινό αγώνα της Επανάστασης. Αρκετοί από αυτούς, μετά τον διωγμό των κλεφτών του 1805, πέρασαν στη Ζάκυνθο και μπήκαν στα τότε συγκροτηθέντα ελαφρά πελοποννησιακά τάγματα του αγγλικού στρατού. Μεταξύ πολλών άλλων, στη Ζάκυνθο μέχρι την αρχή της Επανάστασης υπηρετούσαν ο Γιαννάκης Μέλιος από το χωριό Σουλιμά και οι δυο αδελφοί του Δημήτριος και Κωνσταντής. Ο Γιαννάκης Μέλιος είχε φτάσει στον βαθμό του λοχαγού του πεζικού. Επίσης ονομαστός οπλαρχηγός ήταν και ο Παναγιώτης Ντούφας από του Κούβελα, ο οποίος κατατάχθηκε στα αγγλικά πελοποννησιακά τάγματα στην Ζάκυνθο και έφτασε στον βαθμό του επιλοχία.
Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί από τους αγωνιστές για την απελευθέρωση, όπως ο Μήτρος Αναστασόπουλος, ο Αναστάσης Παπατσώρης, ο Γιώργης Συράκος και ο Γιαννάκης Γκρίντζαλης, ήταν ντρέδες. Η πρώτη φορά που οι ντρέδες συμμετείχαν ενεργά στον Αγώνα ήταν στην κατάληψη της κοντινής Αρκαδιάς (Κυπαρισσίας). Στη συνέχεια πολέμησαν στα Φιλιατρά, στη Λιγούδιστα, στο Παλιοναβαρίνο και στο Νιόκαστρο, στη Μεθώνη, στο Βαλτέτσι, στη Γράνα, στην Τριπολιτσά και στα Δερβενάκια.
Γιάννης Α. Μπίρης
